Մանրամասն որոնում (արխիվ)
15.11.2024
 
ԱՄՆ-ի նախագահական ընտրություններում Դոնալդ Թրամփի հաղթանակը չի փոխի վերաբերմունքը ուկրաինական ճգնաժամի նկատմամբ՝ հայտարարել է ՌԴ արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովը։ «Վաշինգտոնի սկզբունքային վերաբերմունքը ուկրաինական և նույնիսկ եվրոպական հարցերի նկատմամբ չի փոխվի այն առումով, որ Վաշինգտոնը միշտ կձգտի իր վերահսկողության տակ պահել այն ամենը, ինչ տեղի է ունենում ՆԱՏՕ-ամերձ և բուն ՆԱՏՕ-ի տարածքում»,- ընդգծել է նա։               
 
Նորություններ » Որոշ բա­շի­բո­զուկ­ներ փոր­ձում են զրո­յաց­նել մեր կես­դա­ր­յա պայ­քա­րի ի­մաս­տը

Որոշ բա­շի­բո­զուկ­ներ փոր­ձում են զրո­յաց­նել մեր կես­դա­ր­յա պայ­քա­րի ի­մաս­տը

Որոշ բա­շի­բո­զուկ­ներ փոր­ձում են զրո­յաց­նել մեր կես­դա­ր­յա պայ­քա­րի ի­մաս­տը
17.04.2020 | 00:51
Խոսքս կսկ­սեմ իմ՝ «1965-ի ապ­րի­լի 24-ի լույ­սը հա­սավ մինչև 1988-ի ղա­րա­բա­ղյան շար­ժու­մը» («Ի­րա­տես», 03.03.2015) հրա­պա­րա­կու­մից մի հատ­ված վկա­յա­կո­չե­լով. «1965 թվա­կան, ապ­րի­լի 24: Գա­րու­նը տաք էր Երևա­նում: Օ­րը կար­ծես սո­վո­րա­կան էր: Աղմ­կոտ քա­ղա­քի փո­ղոց­նե­րում աշ­խա­տում էին տրամ­վայ­ներն ու տրո­լեյ­բուս­նե­րը, ավ­տո­բուս­ներն ու տաք­սի­նե­րը: Բո­լո­րը գոր­ծի էին գնում: Այդ օր­վա թեր­թե­րը, ի տար­բե­րու­թյուն նա­խորդ օ­րե­րի, ո­չինչ չէին գրել ու­ղիղ հի­սուն տա­րի ա­ռաջ Արևմտյան Հա­յաս­տա­նում կա­տար­ված մեծ սպան­դի մա­սին: Ա­սենք դա այն­քան էլ կարևոր չէր, ո­րով­հետև դեռևս 1964-ից հան­րա­պե­տու­թյան բո­լոր թեր­թե­րը, լրագ­րերն ու ամ­սագ­րե­րը կա­տա­րել էին ի­րենց գոր­ծը: Իսկ Հա­յաս­տա­նի ճար­տա­րա­պետ­նե­րի տա­նը ա­միս­ներ շա­րու­նակ ցու­ցադր­վող ե­ղեռ­նի զո­հե­րի հի­շա­տա­կին կա­ռուց­վե­լիք հու­շար­ձա­նի նա­խագ­ծե­րին լայ­նո­րեն ի­րա­զեկ­վում էր ոչ միայն երևան­ցին: Ե­րի­տա­սար­դու­թյու­նը, հատ­կա­պես ու­սա­նո­ղու­թյու­նը, գի­տեր, թե ինչ էր կա­տար­վել հի­սուն տա­րի ա­ռաջ: Եվ այդ ի­րա­զեկ­ման գոր­ծում իր մեծ ա­վանդն ու­ներ Հա­յաս­տա­նի կո­մու­նիս­տա­կան կու­սակ­ցու­թյան ա­ռա­ջին քար­տու­ղար Յա­կով Զա­րո­բյա­նը: Այդ մար­դը հա­յե­րեն չգի­տեր, երբ ե­կավ Հա­յաս­տան աշ­խա­տան­քի: Ըն­դա­մե­նը վեց ամ­սում նա ոչ միայն փայ­լուն տի­րա­պե­տեց հա­յե­րե­նին, այլև դար­ձավ իր ժո­ղովր­դին անմ­նա­ցորդ ծա­ռա­յող կու­սակ­ցա­կան, պե­տա­կան գոր­ծիչ: Նա էլ ե­ղեռ­նից մա­զա­պուրծ ծնող­նե­րի զա­վակ էր: Ցա­վոք, 1965-ի ապ­րի­լի 24-ը է­ժան չնս­տեց նրա վրա: Այդ մեծ հայ­րե­նա­սե­րի ա­նունն այ­սօր շատ քչե­րը գի­տեն Հա­յաս­տա­նում: Նրա ա­նու­նը չի ան­մա­հա­ցել Հա­յաս­տա­նում: Զա­րո­բյա­նի ա­րած գոր­ծե­րից նշեմ միայն մե­կը, և ըն­թեր­ցո­ղը կհաս­կա­նա, թե ով էր նա:
1961-ի գար­նա­նը, երբ Խրուշ­չո­վը ե­կավ Հա­յաս­տան` մաս­նակ­ցե­լու Հա­յաս­տա­նի խոր­հր­դայ­նաց­ման 40-ա­մյա­կի տո­նա­կա­տա­րու­թյուն­նե­րին (1960-ի նո­յեմ­բե­րի 29-ին նշ­վե­լիք տո­նը տե­ղա­փոխ­վել էր 1961-ին), տա­րել էին Սևան, ման տվել «Մի­կո­յան» նա­վով, մի լավ խմեց­րել էին, և նա ստո­րագ­րել էր աշ­խար­հում ա­մե­նաեր­կար Ար­փա-Սևան թու­նե­լի կա­ռուց­ման թույ­լտ­վու­թյու­նը, ո­րի կա­ռուց­ման հա­մար անհ­րա­ժեշտ էին հա­րյուր­մի­լիո­նա­վոր ռուբ­լի­ներ (չմո­ռա­նամ նշել, որ մեկ դո­լա­րը 62 կո­պեկ էր):
1965-ի ապ­րի­լի 24-ին ե­րի­տա­սար­դու­թյա­նը ոչ ոք չէր կազ­մա­կեր­պել Լե­նի­նի հրա­պա­րակ բե­րե­լու հա­մար: Ե­րի­տա­սար­դու­թյու­նը զգա­յա­կան ճա­նա­չո­ղու­թյամբ ե­կավ հրա­պա­րակ: Ես ա­վար­տել էի տեխ­նի­կու­մը և աշ­խա­տում էի Մեր­գե­լյան հայտ­նի ինս­տի­տու­տի` կր­կե­սի մոտ գտն­վող մաս­նա­ճյու­ղում: Հա­մալ­սա­րա­նում սո­վո­րող եղ­բորս հետ վար­ձով ապ­րում էինք Կրի­վոյ փո­ղո­ցում: Ա­մեն օր ա­ռա­վո­տյան ժա­մը 8.30-ին դուրս էինք գա­լիս տնից. ես` աշ­խա­տան­քի, նա` դա­սի: Ար­դեն կլի­ներ ժա­մը ի­նը, բայց եր­կուսս էլ դեռ ան­կող­նում էինք: «Ին­չո՞ւ չես գնա­ցել դա­սի», իմ հար­ցին նա պա­տաս­խա­նեց, թե` կուր­սի տղեր­քով պի­տի հա­վաք­վենք Նալ­բան­դյան-Թու­մա­ն­յան խաչ­մե­րու­կում, տեղ պի­տի գնանք: Նույն­քան ա­նո­րոշ էր նաև իմ պա­տաս­խա­նը նրա տված հար­ցին, թե` ին­չու չես գնա­ցել գոր­ծի: Ա­սա­ծով ցան­կա­նում եմ նշել, որ բո­լորս են­թա­գի­տակ­ցու­թյամբ ցան­կա­նում էինք նշել այդ օ­րը և, բնա­կա­նա­բար, այն պի­տի նշ­վեր Լե­նի­նի հրա­պա­րա­կում:
Ժա­մը 10-ի մո­տեր­քը ես գնա­ցի Լե­նի­նի հրա­պա­րակ: Այն­տեղ այդ պա­հին, հրա­պա­րա­կի տար­բեր մա­սե­րում, հա­վաք­ված էր մո­տա­վո­րա­պես մի քա­նի հա­զար մարդ` հիմ­նա­կա­նում ե­րի­տա­սար­դու­թյուն: Խմ­բե­րով կանգ­նած մար­դիկ խո­սում էին: Ոչ մի բարձ­րա­խոս, ոչ մի լո­զունգ, ոչ մի կար­գա­խոս չկար: Մար­դիկ պար­զա­պես հա­վաք­վում էին և, չան­ցած մի ժամ, հրա­պա­րա­կում ա­սեղ գցե­լու տեղ չկար: Ժա­մը 11-ի մո­տեր­քը Ան­տոն Քո­չի­նյա­նը Սե­րո Խան­զա­դյա­նի հետ բարձ­րա­ցավ Լե­նի­նի ար­ձա­նի ամ­բիոն (Լևոն խառ­նա­կի­չը երկ­րի քան­դու­մը սկ­սեց ար­վես­տի այդ հո­յա­կապ կա­ռույ­ցի ոչն­չա­ցու­մից): Խան­զա­դյա­նը կոչ ա­րեց հա­վաք­ված­նե­րիս ցր­վել, նշե­լով, որ ե­րե­կո­յան օ­պե­րա­յում Ե­ղեռ­նի 50-ա­մյա­կի կա­պակ­ցու­թյամբ հան­դի­սա­վոր նիստ է լի­նե­լու: Հա­վաք­ված­ներս բնա­կա­նա­բար սու­լե­ցինք և խնդ­րե­ցինք նրան հե­ռա­նալ հրա­պա­րա­կից: Հրա­պա­րա­կում մար­դիկ ա­ռանց բարձ­րա­խո­սի հան­պատ­րաս­տից ե­լույթ էին ու­նե­նում: Ոչ մե­կը չի մո­տե­ցել նշ­ված ամ­բիո­նին և այն­տե­ղից ե­լույթ չի ու­նե­ցել: Կես ժամ չտևեց, և հենց հրա­պա­րա­կում, կար­միր պաս­տառ­նե­րի վրա գր­վում էին լո­զունգ­ներ` հո­ղե­րը, Ղա­րա­բաղն ու Նա­խիջևա­նը մերն են: Եվ այդ բա­ռե­րը դար­ձան մեր հիմ­նա­կան կար­գա­խոս­նե­րը: Այ­սինքն` դեռևս 50 տա­րի ա­ռաջ մենք ոչ թե կոչ էինք ա­նում աշ­խար­հին ե­ղեռ­նի ճա­նաչ­մա­նը, այլ ուղ­ղա­կի, այն էլ զանգ­վա­ծո­րեն, այն էլ բարձ­րա­ձայն, այն էլ տո­տա­լի­տար ռե­ժի­մի պայ­ման­նե­րում ուղ­ղա­կի հայ­տա­րա­րում էինք, որ մենք պա­հան­ջա­տեր ենք մեզ­նից գո­ղաց­ված ու­նեց­ված­քի: Ա­վե­լին, մարդ­կա­յին ձեռ­քե­րի վրա, ձեռքս տն­կե­լով դե­պի Լե­նի­նի ար­ձա­նը, ա­սել եմ. «Բա­րո­յա­կան ո՞ր ի­րա­վուն­քով Ղա­րա­բաղն ու Նա­խիջևա­նը տվե­ցիր Ադր­բե­ջա­նին»: Աս­ված խոս­քե­րով հրա­պա­րա­կով մեկ կաս­կա­ծան­քի տակ էինք դնում Թուր­քիա­յի հետ խոր­հր­դա­յին Ռու­սաս­տա­նի կն­քած խայ­տա­ռակ պայ­մա­նագ­րի լե­գի­տի­մու­թյու­նը, Լե­նին-Ա­թա­թուրք քա­ղա­քա­կան գոր­ծիչ­նե­րի մտ­քի ար­գա­սի­քի ա­պօ­րի­նու­թյու­նը: Ճիշտ է, այդ պայ­մա­նա­գի­րը ստո­րագ­րել է նաև Խոր­հր­դա­յին Հա­յաս­տա­նը, բայց կա­րե­լի է միան­շա­նակ ա­սել, որ այն պար­տադր­վել է ցե­ղաս­պա­նու­թյան պատ­ճա­ռով ու­ժաս­պառ ե­ղած հայ ժո­ղովր­դին»:
Հինգ տա­րի ա­ռաջ տպագր­ված հուշ-խոր­հր­դա­ծու­թյու­նիցս վկա­յա­կոչ­ված հատ­վա­ծին միայն հա­վե­լեմ. Լե­նի­նի հրա­պա­րա­կով մեկ ժո­ղո­վուր­դը վան­կար­կում էր՝ հո՜-ղե՜-րը՜, հո՜-ղե՜-րը՜ …
1965-ի ապ­րի­լի 24-ից խոր­հր­դա­յին դաս­տիա­րա­կու­թյուն ստա­ցած մեր սե­րուն­դը, որն իս­կա­պես հայ­րե­նա­սեր էր, և այդ հայ­րե­նա­սի­րու­թյու­նը մենք յու­րո­վի էինք ըն­կա­լել, հիմք դրեց հա­յոց պա­հան­ջա­տի­րու­թյան ի­րա­վուն­քին: Ճիշտ է, այդ օր­վա շատ ակ­տի­վիստ­ներ հա­մա­պա­տաս­խան մար­մին­նե­րում ծեծ կե­րան, «մշակ­վե­ցին» … բայց բռնկ­ված կայ­ծը չմա­րեց և տա­րի­ներ հե­տո պի­տի բոցկլտար ու մեր ո­գին նյու­թա­կա­նա­նաց­ներ Ար­ցա­խի ա­զա­տագր­մամբ: Այդ օր­վա ա­մե­նա­մեծ «զո­հը» դար­ձավ ՀԿԿ կենտ­կո­մի ա­ռա­ջին քար­տու­ղար, իս­կա­կան հայ­րե­նա­սեր Յա­կով Զա­րո­բյա­նը, ո­րին հե­ռաց­րին Հա­յաս­տա­նից:
Ին­չու՞ հի­շե­ցի ան­ցյա­լը … ո­րով­հետև մեր օ­րե­րում ո­րոշ բա­շի­բո­զուկ­ներ, ո­րոնք ընդ­հա­նուր կապ ու­նեն հայ ժո­ղովր­դի հետ միայն ազ­գան­վան «յան» վեր­ջա­վո­րու­թյամբ, փոր­ձում են զրո­յաց­նել մեր կես­դա­րյա պայ­քա­րի ի­մաս­տը: Ա­ռա­ջին ան­գամ նման քայլ փոր­ձեց ի­րա­կա­նաց­նել Ան­տեր Պետ­րո­սյա­նը, երբ Բա­քու ու­ղար­կեց հայտ­նի Ա­շոտ Բլե­յա­նին: Բայց ցուրտ ու խա­վա­րի մեջ ապ­րող ժո­ղո­վուր­դը «ո՛չ» ա­սաց պետ­րո­սյա­նա­կան ցան­կու­թյուն­նե­րին, ո­րը փոր­ձում էր հայ ժո­ղովր­դի հաշ­վին կար­գա­վո­րել հայ-ադր­բե­ջա­նա­կան հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րը: Նույն Տեր-Պետ­րո­սյա­նը ա­մեն կար­գի լա­րա­խա­ղա­ցու­թյան գնաց թուր­քե­րի հետ ու երբ զգաց, որ ո­չինչ չի ստաց­վում, հայ­տա­րա­րեց.
- Մենք այլևս ո­չինչ չու­նենք ա­սե­լու Թուր­քիա­յին:
Եվ այ­սօր Նի­կոլն ու իր թի­մը փոր­ձում են հա­րու­թյուն տալ պետ­րո­սյա­նա­կան այդ մե­ռած գա­ղա­փար­նե­րին ոմն Հա­րութ Մա­րու­թյա­նի (Ցե­ղաս­պա­նու­թյան թան­գա­րա­նի տնօ­րեն) մի­ջո­ցով:
ՈՒ­զում եմ փոքր-ինչ շեղ­վել և սր­բագ­րել հար­գե­լի Աղ­վան Վար­դա­նյա­նին, ո­րը Ան­ժե­լա Թով­մա­սյա­նի հա­ղորդ­ման ժա­մա­նակ փաս­տեց, թե Լևոն Տեր-Պետ­րո­սյա­նը մաշ­ված գոր­ծիք է: Հար­գե­լի Վար­դա­նյան, չա­րա­չար սխալ­վում ես, և սխալ­վում են բո­լոր նրանք, ով­քեր կար­ծում են, թե Լևո­նը մաշ­ված գոր­ծիք է: Նա ի սկզ­բա­նե մաշ­ված գոր­ծիք է ե­ղել, պար­զա­պես նրան լավ ներ­կել և մտց­րել էին հայ քա­ղա­քա­կան կյանք: Բայց տա­րի­նե­րի ըն­թաց­քում այդ ներ­կը թափ­վեց, ու այ­սօր նա երևում է իր նախ­նա­կան ժան­գով:
Facebook-ում կար­դա­ցի Հայկ Դե­մո­յա­նի «Ա­յո, և՛ հի­շե­լու ենք, և՛ պա­հան­ջե­լու ենք» գրա­ռու­մը: ՀՑԹ-ի նոր տնօ­րեն Հա­րու­թյուն Մա­րու­թյա­նը Հու­նաս­տան կա­տա­րած գոր­ծուղ­ման ժա­մա­նակ հույն լրագ­րո­ղի տված հար­ցին պա­տաս­խա­նել է. «Գի­տեք, ես հա­րյուր տա­րի ա­ռաջ տե­ղի ու­նե­ցած ի­րա­դար­ձու­թյուն­նե­րի մաս­նա­գե­տը չեմ»:
Դե եկ ու մի հարց­րու՝ ա՛յ ան­մեղ­սու­նակ, այդ ո՞ր տգետն է քեզ պես տհա­սին նշա­նա­կել ինս­տի­տու­տի տնօ­րեն, ո­րը չգի­տի, թե ին­չու է հիմ­նադր­վել այդ թան­գա­րա­նը, ինչ հար­ցե­րով է կոչ­ված զբաղ­վե­լու և ինչ է գր­ված նրա մուտ­քին: Լա՛վ, մի պահ մտա­ծենք, թե սա ա­պուշ է: Բայց հա­ջորդ իսկ պա­հին ծա­ռա­նում է հար­ցը՝ տղա՛, ե­թե հի­մար ես, այդ ո՞վ և ի՞նչ ի­րա­վուն­քով է մեր հար­կե­րի հաշ­վին քեզ ու­ղար­կել Հու­նաս­տան, որ դու քո խախտ­ված ու­ղե­ղով կաս­կա­ծան­քի տակ առ­նես ցե­ղաս­պա­նու­թյու­նը և այդ բա­ռի օգ­տա­գործ­ման փո­խա­րեն օգ­տա­գոր­ծես թուր­քա­կան պատ­մագ­րու­թյան կող­մից միշտ թմբ­կա­հար­վող «ի­րա­դար­ձու­թյուն­ներ» եզ­րույ­թը: Դու ո՞վ ես, որ քո տհա­սու­թյամբ հար­ցա­կա­նի տակ դնես այն ե­րեք տաս­նյա­կից ա­վե­լի պե­տու­թյուն­նե­րի պառ­լա­մենտ­նե­րի ըն­դու­նած ո­րո­շում­նե­րը, ո­րոնք 1915 թվա­կա­նին Արևմտյան Հա­յաս­տա­նում կա­տար­ված 1,5 մի­լիոն հա­յե­րի վայ­րագ սպա­նու­թյուն­նե­րը ճա­նա­չել են որ­պես ցե­ղաս­պա­նու­թյուն:
«Ես ե­կել եմ թան­գա­րան-ինս­տի­տուտ, որ­պես­զի ո­րոշ փո­փո­խու­թյուն­ներ ի­րա­կա­նաց­նեմ, քան­զի հի­շո­ղու­թյու­նը կա­յուն ու հաս­տատ երևույթ չի, այլ են­թա­կա է փո­փո­խու­թյուն­նե­րի»:
Ա՛յ դուրս­պր­ծուկ, քո և քեզ նման­նե­րի հի­շո­ղու­թյան վրա կա­րող ես մար­զանք­ներ ա­նել, են­թար­կել փո­փո­խու­թյուն­նե­րի, նման­նե­րիդ ան­հագ որ­կո­րի գո­յու­թյու­նը ո­րո­շա­կի ժա­մա­նակ եր­կա­րաց­նե­լու մտա­հո­գու­թյու­նից թե­լադր­ված, բայց իմ և ինձ նման մի­լիո­նա­վոր­նե­րի հի­շո­ղու­թյու­նը դու չես կա­րող են­թար­կել փո­փո­խու­թյան, ինչ­պես չես կա­րող են­թար­կել փո­փո­խու­թյան հա­մաշ­խար­հա­յին պատ­մագ­րու­թյան մեջ հե­ղի­նա­կա­վոր պատ­մա­բան­նե­րի հի­շո­ղու­թյու­նը, ան­գամ մեր օ­րե­րի ան­վա­նի թուրք պատ­մա­բան Թա­ներ Աք­չա­մի հի­շո­ղու­թյու­նը, ո­րոնք 1915 թվա­կա­նի դեպ­քե­րը կո­չել են ի­րենց ա­նու­նով՝ ՑԵ՛­-ՂԱ՛-Ս­ՊԱ՛-ՆՈՒ՛-­ԹՅՈՒ՛Ն: Չեմ ցան­կա­նում շա­րու­նա­կել և վեր­լու­ծել Մա­րու­թյա­նի քան­քա­րա­շատ մտ­քե­րը, քան­զի նրանք պար­զա­պես թուր­քին ծա­ռա­յե­լու մի­տում ու­նեն: Թե որն է դրա պատ­ճա­ռը, ո­մանք փոր­ձում են և կփոր­ձեն բա­ցատ­րել անձ­նա­կան շա­հագ­րգ­ռու­թյամբ և նման կար­գի դրսևո­րում­նե­րով: Գու­ցե դա էլ իր տեղն ու դերն ու­նի, բայց ի­րո­ղու­թյունն այն է, որ ան­ցած դա­րի 90-ա­կան թվա­կան­նե­րին Ան­տեր Պետ­րո­սյա­նի դրսևո­րած թուր­քա­սի­րու­թյու­նը մեր օ­րե­րում այլ կերպ է ի հայտ ե­կել: Այն ժա­մա­նակ, երբ Կար­սի եր­կաթգ­ծով եր­կու վա­գոն ցո­րեն մտավ շր­ջա­փակ­ված Հա­յաս­տան, ո­մանք սկ­սե­ցին բար­բա­ջել, թե այ­սօր­վա Թուր­քիան ու­րիշ է, փոխ­վել է և այլն: Հենց այդ նույն ժա­մա­նակ էր, որ Ան­տե­րը ձեռ­քը խփում էր Գե­րա­գույն խոր­հր­դի ամ­բիո­նինև պն­դում.
- Ես ձեզ ա­սում եմ, որ ռուս­նե­րը վաղ թե ուշ Ան­դր­կով­կա­սից պի­տի հե­ռա­նան:
Թուր­քե­րը, ո­րոնց միշտ գո­վում են որ­պես դի­վա­նա­գի­տա­կան ար­տա­կարգ ու­նա­կու­թյուն­ներ ու­նե­ցող ժո­ղովր­դի, այն­քան տհաս գտն­վե­ցին, որ հա­վա­տա­ցին Տեր-Պետ­րո­սյա­նին, այն է՝ ռուս­նե­րին Հա­յաս­տա­նից քշե­լուն, և կու­րո­րեն սկ­սե­ցին պաշտ­պա­նել Ադր­բե­ջա­նին: Ըն­դա­մե­նը եր­կու տա­րի հե­տո, երբ թուր­քա­կան չոր­րորդ կոր­պու­սը պատ­րաստ­վում էր հար­ձակ­վե­լու Հա­յաս­տա­նի վրա, Ռու­սաս­տա­նի պաշտ­պա­նու­թյան նա­խա­րար Եվ­գե­նի Շա­պոշ­նի­կո­վը ա­սաց.
- Դա ար­դեն եր­րորդ հա­մաշ­խար­հա­յին պա­տե­րազմ է:
Ե­թե ռու­սա­կան զոր­քը հան­ված լի­ներ Հա­յաս­տա­նից, այդ ժա­մա­նակ մենք եր­կու կող­մից մնում էինք աք­ցա­նի մեջ: 1993-ին ԼՏՊ-ն բարձ­րա­ձայ­նեց, թե հայ-ռու­սա­կան հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րը եր­բեք այն­քան լավ չեն ե­ղել, ինչ­պես Ել­ցին-Տեր-Պետ­րո­սյան նա­խա­գահ­նե­րի օ­րոք: Ա­յո, ի­րենց հայ­րե­նիք­նե­րին դա­վա­ճա­նած հենց այդ եր­կյա­կի օ­րոք հայ-ռու­սա­կան հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րը լավ են ե­ղել:
Շեղ­վե­ցի բուն ա­սե­լի­քից:
Ի՞նչն է այ­սօր ստի­պում Մա­րու­թյա­նին, նաև իմ­քայ­լա­կան մեկ այլ թե­րու­սի սի­րո խոս­քեր ա­սել թուր­քի հաս­ցեին: Գյուտ ա­րած չեմ լի­նի, ե­թե ա­սեմ, որ Նի­կո­լը որ­քան էլ ա­սի, թե հայ-ռու­սա­կան հա­րա­բե­րու­թյուն­ներն ա­նամպ են, Պու­տինն իր ըն­կերն է և այլն, պար­զից էլ պարզ է, որ այդ հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րը ակն­հայ­տո­րեն այն­քան են վա­տա­ցել, որ Նի­կո­լը փոր­ձում է նոր շունչ տալ, փոքր-ինչ այլ ձևով մեր­ձեց­նել մեզ մեր ոչ միայն ան­ցյա­լի, այլև այ­սօր­վա ա­մե­նավ­տան­գա­վոր թշ­նա­մու հետ: Ես ոչ թուրք ժո­ղովր­դին, ոչ ադր­բե­ջան­ցուն թշ­նա­մի չեմ հա­մա­րում: Բայց թող թույլ տր­վի հարց­նել, ո՞վ է ժո­ղո­վուր­դը, մի՞­թե նա է ո­րո­շում` ով է իր թշ­նա­մին և բա­րե­կա­մը: Թուրք, ադր­բե­ջան­ցի ժո­ղովր­դին մեզ թշ­նա­մի է դարձ­նում նրա ղե­կա­վա­րու­թյու­նը: Հայ ժո­ղովր­դի ղե­կա­վա­րու­թյու­նը հա­յին եր­բեք թուր­քին թշ­նա­մի չի դարձ­նում: Մենք թուր­քին, ոչ ժո­ղո­վուրդ կոչ­վա­ծին, թշ­նա­մի ենք հա­մա­րում մեր գե­նե­տիկ հի­շո­ղու­թյամբ: Հրեան այ­սօր գե­նե­տիկ ա­տե­լու­թյուն չու­նի գեր­մա­նա­ցու նկատ­մամբ և դա հաս­կա­նա­լի է: Մենք ու­նենք, ո­րով­հետև մե­զա­նից ծն­րա­դիր նե­րո­ղու­թյուն չի խնդ­րել թուրք Ա­դե­նաուե­րը և չի էլ գտն­վե­լու հի­շյալ Ա­դե­նաուե­րը, ո­րով­հետև թուր­քը գեր­մա­նա­ցի չէ: Եվ դա պարզ է:
Նի­կո­լը գի­տի, որ այս վի­րու­սը կանց­նի: Ժո­ղո­վուր­դը կարթ­նա­նա իր խաբ­ված վի­ճա­կից: Ժո­ղովր­դին նոր բա­րե­կամ է պետք, թե­կուզ թուր­քի տես­քով: Եվ այ­սօր Նի­կո­լի տհաս մանկ­լա­վիկ­նե­րը գոր­ծում են աջ ու ձախ: Նրանք փր­կու­թյան օ­ղակ են փնտ­րում: Եվ նրանց թվում է այդ օ­ղա­կը թուրքն է լի­նե­լու: Այ­սօր ժո­ղովր­դի ո­րո­շա­կի մի հատ­ված, չն­կա­տե­լով կամ չցան­կա­նա­լով նկա­տել իշ­խա­նու­թյուն­նե­րի նե­րար­կած թույ­նի դո­զան, դեռևս հա­վա­տում է Նի­կո­լին:
Facebook-յան մի օգ­տա­տեր, Հա­րու­թյուն Մա­րու­թյա­նի կա­պակ­ցու­թյամբ, մեկ­նա­բա­նու­թյուն էր գրել ու միամ­տա­բար հարց­րել. «Իսկ վար­չա­պե­տը գի­տի՞ այդ մա­սին»: Ես էլ հարց­նում եմ՝ իսկ ո՞վ է Հա­րու­թյուն Մա­րու­թյա­նը: Ե­թե հի­շյալ օգ­տա­տե­րը պա­տաս­խա­նի իմ հար­ցադր­մա­նը, կհաս­կա­նա, որ Հա­րու­թյուն Մա­րու­թյանն ըն­դա­մե­նը այն նուրբ թա­ղանթն է, որ օգ­տա­գործ­վում է ինչ-որ ժա­մա­նակ ինչ-որ բա­նից խու­սա­փե­լու հա­մար:
Մի դեպք ոչ այն­քան հե­ռա­վոր պատ­մու­թյու­նից: Ստա­լինգ­րա­դի տակ խայ­տա­ռակ պար­տու­թյու­նից հե­տո Գե­բել­սը Բեռ­լի­նում մար­զա­կան մի մեծ դահ­լի­ճում հան­դի­պում է կազ­մա­կեր­պում: Նա դի­մում է լե­ցուն դահ­լի­ճին.
- Դուք պատ­րա՞ստ եք օր­վա 10-12 ընդ­հուպ մինչև 14 ժա­մը աշ­խա­տե­լու հա­նուն Հիտ­լե­րի:
-Ա­յո՜,- բղա­վում է դահ­լի­ճը: Օր­վա վեր­ջում Գե­բել­սը տուն է գնում և գրա­ռում օ­րագ­րում. «Ե­թե այդ հի­մար­նե­րին ա­սեի, թե հա­նուն Հիտ­լե­րի եր­րորդ հար­կի պա­տու­հա­նից ձեզ պի­տի դուրս գցեք, հա­վա­նա­բար դրան էլ կհա­մա­ձայ­նեին»: Իսկ թե գեր­մա­նա­ցի ժո­ղովր­դի հա­մար ինչ ա­վարտ ու­նե­ցավ այդ կույր հա­վա­տը, այ­սօր բո­լորս գի­տենք: Երևի հայ ի­րա­կա­նու­թյան մեջ դեռևս չի ե­կել կու­րո­րեն հա­վա­տա­ցող­նե­րի հիաս­թա­փու­թյան օ­րը:
Սոկ­րատ ՀՈՎ­ՍԵ­ՓՅԱՆ
Հ. Գ. Իսկ ճշ­մար­տու­թյու­նը մեկն է՝ Մավրն իր գործն ա­րեց, Մավ­րը պետք է հե­ռա­նա: Հա­սա­րա­կու­թյան բա­նա­կան հատ­վա­ծը զգում է Մավ­րի հե­ռա­նա­լու անհ­րա­ժեշ­տու­թյու­նը: ՈՒ հենց այդ բա­նա­կան մար­դիկ էլ պի­տի հա­մախ­մբ­վեն ու փա­կեն Նի­կո­լի կոր­ծա­նա­րար գոր­ծու­նեու­թյան հե­տա­գա ճա­նա­պար­հը: Այ­սօր ոչ թե խո­սել է պետք, այլ գոր­ծել: Մենք ու­շա­նում ենք: Իսկ ժա­մա­նա­կը չի սպա­սում: Ա­սել է՝ որ­քան ուշ, այն­քան վատ մեր վաղ­վա օր­վա հա­մար:
Դիտվել է՝ 70816

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ

ԲեռնելԲեռնել

Ասում են...

. .

Տարածաշրջանային

Ամերիկա-իրանյան հարաբերությունների թեկուզ չափավոր կարգավորումը Հայաստանի համար շատ կարևոր է

Ամերիկա-իրանյան հարաբերությունների թեկուզ չափավոր կարգավորումը Հայաստանի համար շատ կարևոր է

Դոնալդ Թրամփը նշանակել է Ռոբերտ Ֆ. Քենեդիին իր առողջապահության «նախարար»։ Հիշեցնեմ, որ այս Քենեդի-կրտսերը քովիդային «համավարակի» և դրա անվան տակ մարդու կյանքի համար վտանգավոր սահմանափակումների ամենախիստ քննադատներից էր...

Սոցցանցային գրառումներ

Ամեն ինչ շատ լավ է, բացի՝ բողոքավոր քաղաքացիներից
Ամեն ինչ շատ լավ է, բացի՝ բողոքավոր քաղաքացիներից

Բաժնի բոլոր նորությունները »

«Իրատես» թերթի արխիվից

Ինչո՞ւ ենք մենք հայրենիքը վիրտուալ սիրում
Ինչո՞ւ ենք մենք հայրենիքը վիրտուալ սիրում

Բաժնի բոլոր նորությունները »

Ծաղրանկարչի կսմիթ

Սե­փա­կա­նաշ­նորհ­ված պետ­բ­յու­ջե
Սե­փա­կա­նաշ­նորհ­ված պետ­բ­յու­ջե
2024 © Irates.am
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են: Մեջբերումներ անելիս ակտիվ հղումը Irates.am-ին պարտադիր է: Կայքի հոդվածների մասնակի կամ ամբողջական հեռուստառադիոընթերցումն առանց Irates.am-ին հղման արգելվում է: Կայքում արտահայտված կարծիքները պարտադիր չէ, որ համընկնեն կայքի խմբագրության տեսակետին: Գովազդների բովանդակության համար կայքը պատասխանատվություն չի կրում: Էլեկտրոնային հասցե՝ info@irates.am
ԲաժանորդագրվելԳործընկերներՀետադարձ կապ
.